Cách bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy 6 bước an toàn

Hệ thống phòng cháy chữa cháy dù hiện đại đến đâu cũng không thể phát huy hiệu quả nếu không được kiểm tra, bảo trì đúng cách. Việc bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy định kỳ giúp đảm bảo hoạt động ổn định, sẵn sàng khi có sự cố xảy ra. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ quy trình, thời điểm và những lưu ý quan trọng trong việc bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy.

I. Tại sao cần bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy?

1. Đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ổn định khi có sự cố

Hệ thống PCCC chỉ phát huy hiệu quả khi được kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ. Theo thống kê của Cục Cảnh sát PCCC, **30% các vụ cháy lớn không thể khống chế kịp thời do hệ thống PCCC bị hỏng hoặc không hoạt động** tại thời điểm xảy ra sự cố.

2. Tuân thủ quy định pháp luật và quy chuẩn kỹ thuật

Theo Điều 17 Nghị định 136/2020/NĐ-CP, các công trình thuộc diện quản lý PCCC bắt buộc phải bảo trì, kiểm định thiết bị phòng cháy chữa cháy định kỳ theo quy chuẩn QCVN 06:2022/BXD. Việc bảo dưỡng không chỉ là trách nhiệm mà còn là yêu cầu pháp lý bắt buộc.

3. Tránh rủi ro bị xử phạt hành chính hoặc đình chỉ hoạt động

Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định mức phạt **từ 5 – 50 triệu đồng** đối với hành vi không bảo trì hệ thống PCCC định kỳ. Với cơ sở kinh doanh, lỗi nghiêm trọng có thể dẫn đến đình chỉ hoạt động.

4. Kéo dài tuổi thọ và giảm chi phí sửa chữa đột xuất

Bảo dưỡng định kỳ giúp phát hiện sớm hỏng hóc, ngăn ngừa rò rỉ, tắc nghẽn đường ống, tránh các chi phí sửa chữa gấp cao hơn sau này. Theo khảo sát từ hiệp hội Kỹ thuật Cơ điện Việt Nam, **chi phí bảo dưỡng định kỳ chỉ bằng 20 – 30% so với sửa chữa khẩn cấp sau cháy**.

II. Những hạng mục cần kiểm tra khi bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy

1. Hệ thống báo cháy: đầu báo, chuông, tủ trung tâm

– Kiểm tra độ nhạy đầu báo khói, báo nhiệt
– Kiểm tra âm lượng và thời gian kích hoạt chuông
– Đảm bảo tủ trung tâm hoạt động, không lỗi nguồn hoặc lỗi thiết bị

2. Hệ thống chữa cháy: bơm nước, van, họng nước, ống dẫn

– Chạy thử bơm chữa cháy, đo áp lực đầu ra
– Kiểm tra các van khóa, van chặn, các khớp nối và họng tiếp nước
– Đảm bảo đường ống không rò rỉ, han gỉ, tắc nghẽn

3. Bình chữa cháy xách tay: CO2, bột, foam

– Kiểm tra áp suất bình, tem kiểm định, niêm phong
– Đảm bảo vị trí đặt bình dễ thấy, dễ lấy
– Loại bỏ hoặc thay mới bình hết hạn hoặc đã xả

4. Đèn thoát hiểm, bảng nội quy, sơ đồ thoát nạn

– Kiểm tra pin dự phòng, độ sáng và hướng chỉ dẫn của đèn
– Bảng nội quy và sơ đồ phải còn nguyên vẹn, treo đúng vị trí
– Cập nhật nếu thay đổi công năng hoặc lối thoát

III. Quy trình bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy chuẩn kỹ thuật

1. Kiểm tra hệ thống điện cấp nguồn cho thiết bị PCCC

Hệ thống PCCC sẽ không hoạt động nếu không có nguồn điện ổn định. Việc kiểm tra bao gồm: nguồn điện lưới, pin dự phòng, bộ lưu điện (UPS), dây dẫn và CB chống giật.

2. Vận hành thử các đầu báo, còi báo cháy, đèn chỉ dẫn

Đầu báo khói, đầu báo nhiệt phải được kích hoạt để đảm bảo phát hiện kịp thời. Còi báo cháy và đèn chỉ dẫn cần được kiểm tra âm lượng, độ sáng và độ trễ tín hiệu.

3. Đo áp suất bình chữa cháy và kiểm tra ngoại quan

Áp suất tiêu chuẩn trong bình chữa cháy thường từ 12–18 bar. Nếu dưới ngưỡng này, cần nạp lại khí hoặc thay mới. Ngoài ra, kiểm tra tình trạng vỏ, niêm phong và hạn sử dụng.

4. Xả thử máy bơm, kiểm tra lưu lượng, áp lực nước

Bơm chữa cháy cần được xả thử theo đúng tiêu chuẩn QCVN 06:2022/BXD. Lưu lượng và áp suất nước phải đáp ứng yêu cầu tối thiểu 2.5–4.5 bar tùy từng loại công trình.

5. Ghi nhận biên bản và đánh giá mức độ hoạt động

Tất cả các hoạt động kiểm tra phải được lập biên bản, có chữ ký của kỹ thuật viên, người quản lý và lưu trữ để phục vụ công tác thanh tra, nghiệm thu hoặc phòng ngừa rủi ro pháp lý.

IV. Tần suất bảo dưỡng hệ thống PCCC theo quy định

1. Kiểm tra hàng tuần – vận hành nhanh toàn hệ thống

Thử còi, đèn, kiểm tra đèn báo nguồn tủ trung tâm, xác minh tín hiệu từ đầu báo gửi về. Đây là quy trình bắt buộc đối với công trình có cư trú đông người như văn phòng, trường học, khách sạn.

2. Bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy hàng tháng – kiểm tra chi tiết từng bộ phận

Tập trung vào thiết bị ngoại vi như đầu báo, bình chữa cháy, hệ thống van và đường ống. Thời điểm này cũng nên làm sạch bụi bẩn bám trên đầu báo để tránh báo giả.

3. Bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy định kỳ 6 tháng hoặc 1 năm – toàn diện

Tiến hành bảo dưỡng toàn bộ thiết bị theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc theo quy chuẩn PCCC hiện hành. Bao gồm đo kiểm, nạp bình chữa cháy và kiểm định van, bơm, tủ điện.

4. Các mốc kiểm định bắt buộc theo QCVN 06:2022/BCA

– Bình chữa cháy xách tay: kiểm định 1 năm/lần
– Hệ thống chữa cháy tự động: kiểm định 6 tháng – 1 năm/lần
– Thiết bị đầu báo, còi, tủ trung tâm: kiểm định 1 năm/lần theo từng loại

V. Những lỗi thường gặp khi không bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy

1. Bình chữa cháy hết hạn, không đủ áp suất

Khoảng 40% các vụ cháy nhỏ không thể dập tắt kịp thời vì bình chữa cháy đã mất tác dụng do quá hạn sử dụng hoặc áp suất không đạt chuẩn.

2. Đầu báo cháy bị bám bụi, không phát hiện được khói

Đầu báo không được vệ sinh định kỳ sẽ mất độ nhạy. Trường hợp phổ biến trong nhà kho, khu bếp, nơi có bụi dầu hoặc hơi nước nhiều.

3. Hệ thống chữa cháy tự động không kích hoạt khi có cháy

Nguyên nhân thường là lỗi van, cảm biến hoặc bộ truyền tín hiệu. Việc không kiểm tra định kỳ sẽ khiến hệ thống trở nên “vô dụng” trong thời điểm cần thiết.

4. Máy bơm nước không khởi động, đường ống rò rỉ

Máy bơm bị rỉ sét, motor lỗi hoặc không có dầu bôi trơn dẫn tới không vận hành được. Đường ống rò rỉ khiến áp suất nước không đạt mức yêu cầu.

VI. Lắp đặt và bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy tại VinaSafe – Giải pháp an toàn toàn diện

1. VinaSafe cung cấp hệ thống PCCC đạt chuẩn quốc gia

Thiết bị được chứng nhận kiểm định từ Cục Cảnh sát PCCC, phù hợp QCVN 06:2022/BXD, TCVN 3890:2009.

2. Dịch vụ khảo sát, lắp đặt và bảo trì trọn gói

Từ chung cư, văn phòng đến nhà xưởng – VinaSafe đều có giải pháp thi công tối ưu, tiết kiệm chi phí và hiệu quả cao.

3. Đội ngũ kỹ thuật được cấp chứng chỉ PCCC

100% kỹ sư – nhân viên kỹ thuật đều có chứng chỉ do Cục Cảnh sát PCCC cấp và kinh nghiệm từ 5 năm trở lên trong thi công hệ thống phòng cháy.

4. Liên hệ ngay để bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy

• Hotline 0877.114.114
• Website: https://vinasafe.com.vn
• Fanpage: https://www.facebook.com/VinaSafe.Official

Nhanh chóng – chính xác – an toàn – đúng tiêu chuẩn là cam kết của VinaSafe trong mọi công trình PCCC.