Trong các công trình dân dụng và công nghiệp, hành lang không chỉ đơn thuần là lối đi mà còn đóng vai trò then chốt trong phòng cháy chữa cháy (PCCC). Việc thiết kế, thi công và duy trì hành lang chữa cháy đúng quy chuẩn giúp đảm bảo khả năng thoát hiểm kịp thời cho cư dân cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng cứu hộ khi có sự cố xảy ra. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định về hành lang chữa cháy theo các tiêu chuẩn quốc gia mới nhất và các yêu cầu pháp lý bắt buộc phải tuân thủ.
I. Quy định về hành lang chữa cháy là gì?
Hành lang chữa cháy là phần không gian lưu thông trong công trình được thiết kế nhằm tạo lối thoát nạn, dẫn hướng di chuyển ra cửa thoát hiểm an toàn, đồng thời hỗ trợ lực lượng PCCC tiếp cận hiện trường nhanh chóng khi xảy ra cháy nổ.
1. Căn cứ pháp lý về quy định về hành lang chữa cháy
Quy định về hành lang chữa cháy được quy định rõ tại các văn bản sau:
- QCVN 06:2022/BXD – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình.
- TCVN 6160:1996 – Phòng cháy chữa cháy cho nhà cao tầng.
- TCVN 2622:1995 – Phòng cháy chống cháy cho nhà và công trình – Yêu cầu thiết kế.
Tùy theo công năng sử dụng của công trình (nhà ở, khách sạn, văn phòng, nhà máy…) mà hành lang cần tuân thủ các thông số thiết kế cụ thể, từ kích thước cho tới các yêu cầu về vật liệu, chiếu sáng, thoát khói…
2. Mục tiêu chính của quy định về hành lang chữa cháy
- Bảo đảm thoát nạn: hướng dẫn người trong nhà thoát hiểm an toàn trong thời gian tối thiểu khi có cháy xảy ra.
- Tạo điều kiện cứu hộ: là trục di chuyển chính cho đội ngũ chữa cháy, cấp cứu và lực lượng chức năng tiếp cận nhanh chóng.
- Ngăn ngừa lan truyền khói và lửa: nhờ các kết cấu ngăn cháy và hệ thống thông gió, chiếu sáng sự cố được lắp đặt tại hành lang.
II. Tiêu chuẩn thiết kế theo quy định về hành lang chữa cháy

Để đảm bảo an toàn cháy nổ, các công trình bắt buộc phải thiết kế hành lang thoát hiểm tuân thủ đúng các tiêu chuẩn quốc gia. Dưới đây là các tiêu chí kỹ thuật quan trọng:
1. Quy định về hành lang chữa cháy về Chiều rộng hành lang tối thiểu
Theo QCVN 06:2022/BXD, chiều rộng thông thủy của hành lang thoát hiểm được quy định như sau:
- Nhà ở chung cư, văn phòng, khách sạn:
- Dưới 100 người: ≥ 1.1 mét.
- Từ 100 đến 200 người: ≥ 1.4 mét.
- Trên 200 người: ≥ 1.6 mét.
- Trường học, bệnh viện:
- Tối thiểu từ 1.8 – 2.2 mét, tùy thuộc vào công năng và mật độ người sử dụng.
2. Quy định về hành lang chữa cháy về Chiều cao thông thủy
- Tối thiểu 2.2 mét cho mọi công trình, đảm bảo thoải mái khi di chuyển.
- Không được bố trí vật cản làm giảm chiều cao hoặc diện tích thoát nạn.
3. Quy định về hành lang chữa cháy về Vật liệu hoàn thiện
- Vật liệu không cháy hoặc khó cháy (như gạch, bê tông, thạch cao chống cháy).
- Không dùng các vật liệu dễ bắt lửa như nhựa, ván ép, gỗ dễ cháy.
4. Quy định về hành lang chữa cháy về Hệ thống chiếu sáng và thông gió
- Đèn sự cố: lắp đặt định hướng theo lối thoát.
- Đèn thoát hiểm: có ký hiệu rõ ràng, phát sáng liên tục khi mất điện.
- Hệ thống thông gió và hút khói: đảm bảo áp suất dương, hạn chế khói xâm nhập vào hành lang, đặc biệt ở các tầng hầm và khu vực không mở cửa sổ.
III. Công trình bắt buộc theo quy định về hành lang chữa cháy

Theo quy định tại QCVN 06:2022/BXD, các công trình xây dựng có nguy cơ cháy nổ cao hoặc tập trung đông người đều bắt buộc phải thiết kế và bố trí hành lang chữa cháy đạt chuẩn kỹ thuật. Cụ thể:
1. Công trình dân dụng bắt buộc
- Chung cư, căn hộ cao tầng: mọi công trình từ 5 tầng trở lên hoặc có từ 50 người ở thường xuyên đều bắt buộc bố trí hành lang thoát hiểm có chiều rộng tối thiểu theo quy định.
- Khách sạn, nhà nghỉ: hành lang phục vụ lưu trú từ 10 phòng trở lên, hoặc tổng diện tích sàn mỗi tầng vượt 300m² đều cần có hành lang chữa cháy đúng chuẩn.
- Bệnh viện, trường học, nhà trẻ: bắt buộc có hành lang thoát hiểm với chiều rộng tối thiểu từ 1.8m trở lên, do đặc thù có người già, trẻ em, người không tự thoát hiểm.
2. Công trình công nghiệp và thương mại
- Nhà xưởng, kho tàng, trung tâm logistics có diện tích sàn sử dụng từ 500m² trở lên cần có hành lang chữa cháy dẫn đến cửa thoát hiểm hoặc cầu thang thoát nạn.
- Trung tâm thương mại, siêu thị, rạp chiếu phim, tòa nhà văn phòng:
- Từ 5 tầng trở lên hoặc phục vụ hơn 100 người phải có ít nhất 2 hành lang thoát nạn riêng biệt theo quy chuẩn.
- Hành lang cần nối liền tới thang bộ thoát hiểm kín khói hoặc cầu thang ngoài trời có hệ thống tăng áp hút khói.
Việc không đảm bảo hành lang thoát hiểm đúng quy định có thể dẫn đến đình chỉ hoạt động theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP và không được cấp chứng nhận an toàn PCCC khi nghiệm thu.
IV. Những sai phạm thường gặp trong thiết kế theo quy định về hành lang chữa cháy
Trên thực tế, nhiều công trình đã và đang mắc các lỗi phổ biến trong việc thi công, sử dụng và duy trì hành lang chữa cháy, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng thoát hiểm và hiệu quả xử lý cháy nổ.
1. Hành lang không đạt chuẩn kích thước
- Chiều rộng dưới quy định: thường gặp tại chung cư mini, nhà trọ, công trình cải tạo trái phép.
- Chiều cao thông thủy bị hạn chế bởi hệ thống ống kỹ thuật, máng điều hòa, vách tạm gây cản trở thoát người và thiết bị.
2. Không có hệ thống chiếu sáng sự cố
- Không lắp đèn exit thoát hiểm, hoặc đèn không hoạt động khi mất điện.
- Thiếu đèn chiếu sáng dọc hành lang khiến người dân dễ mất phương hướng khi khói dày đặc.
3. Bị lấn chiếm bởi vật dụng
- Để xe máy, tủ đồ, thùng rác chắn giữa hành lang.
- Lắp vách kính, vách tôn, cửa sắt không đạt tiêu chuẩn EI trong khu vực hành lang thoát hiểm.
4. Thiếu thiết bị và sơ đồ PCCC
- Không có sơ đồ chỉ dẫn thoát nạn, hoặc sơ đồ không đúng vị trí.
- Thiếu bình chữa cháy, đầu báo cháy, hoặc không được kiểm định định kỳ.
Theo thống kê từ Cục Cảnh sát PCCC, trên 60% hành lang tại nhà trọ, chung cư mini và nhà xưởng cải tạo không đạt chuẩn về chiều rộng, thiết bị hoặc chiếu sáng sự cố – gây nguy cơ lớn trong các tình huống cháy nổ bất ngờ.
V. Kiểm định và xử phạt khi vi phạm quy định về hành lang chữa cháy

Việc đảm bảo hành lang chữa cháy đạt chuẩn không chỉ là yêu cầu kỹ thuật trong xây dựng mà còn là điều kiện bắt buộc trong quá trình thẩm duyệt – nghiệm thu hệ thống PCCC. Các lực lượng Cảnh sát PCCC sẽ tiến hành kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất theo các bước sau:
1. Quy trình kiểm tra của cơ quan chức năng
- Kiểm tra kích thước hành lang, khả năng lưu thông và kết nối với cầu thang thoát hiểm.
- Đánh giá hệ thống chiếu sáng sự cố, đèn thoát hiểm, điều kiện thông gió và chống khói.
- Kiểm tra thiết bị PCCC bố trí dọc hành lang: bình chữa cháy, chuông, đầu báo khói, sơ đồ hướng dẫn.
2. Mức xử phạt khi vi phạm
Theo Điểm a, Khoản 2, Điều 31, Nghị định 144/2021/NĐ-CP, các vi phạm về thiết kế, thi công, hoặc sử dụng sai mục đích hành lang thoát hiểm sẽ bị xử phạt như sau:
- Phạt từ 10 triệu đến 20 triệu đồng đối với hành vi để vật cản, thiết bị sai quy định trong hành lang.
- Phạt từ 30 triệu đến 50 triệu đồng nếu thiết kế – thi công sai tiêu chuẩn, không có thiết bị thoát nạn, chiếu sáng, hoặc hệ thống thông gió theo QCVN 06:2022/BXD.
3. Trường hợp bị đình chỉ hoạt động
- Cơ sở có hành lang không đủ chiều rộng, không lắp thiết bị PCCC cơ bản hoặc lấn chiếm sai quy định có thể bị đình chỉ tạm thời hoặc vĩnh viễn theo Khoản 6, Điều 36 Luật PCCC sửa đổi 2013.
- Không được cấp chứng nhận nghiệm thu PCCC, từ đó không được phép hoạt động hoặc cho thuê mặt bằng.
VI. Giải pháp thiết kế đạt chuẩn Quy định về hành lang chữa cháy
Để đảm bảo hành lang chữa cháy đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định pháp luật, chủ đầu tư cần áp dụng các giải pháp sau:
1. Tư vấn thiết kế đúng công năng sử dụng
- Xác định số lượng người tối đa mỗi tầng, tính toán hệ số thoát nạn theo TCVN 6160:1996.
- Lựa chọn vật liệu không cháy (chống cháy EI ≥ 60 phút) cho vách tường, cửa ngăn hành lang.
2. Tích hợp thiết bị PCCC đồng bộ
- Lắp đặt đầu báo khói, đầu phun sprinkler dọc hành lang theo sơ đồ cấp nước chữa cháy.
- Thiết kế hệ thống chiếu sáng sự cố, đèn chỉ dẫn exit và quạt tăng áp hành lang đảm bảo áp suất dương khi có cháy.
3. Tăng cường công nghệ hỗ trợ thoát nạn
- Tích hợp camera giám sát, cảnh báo khói sớm qua trung tâm báo cháy.
- Kết nối với bảng sơ đồ thoát hiểm điện tử hoặc cơ học ở mỗi tầng, vị trí góc hành lang.
VII. VinaSafe – Đơn vị thiết kế hành lang chữa cháy chuyên nghiệp

Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thi công hệ thống PCCC, VinaSafe tự hào là đối tác hàng đầu trong thiết kế hành lang chữa cháy đạt chuẩn tại Việt Nam.
1. Dịch vụ trọn gói, chuyên nghiệp theo đúng Quy định về hành lang chữa cháy
- Khảo sát – Tư vấn – Thiết kế – Thi công toàn bộ hành lang theo QCVN 06:2022/BXD.
- Hỗ trợ lập hồ sơ xin thẩm duyệt và nghiệm thu PCCC trọn gói cho chủ đầu tư.
2. Thiết bị và phụ kiện đồng bộ đạt chuẩn Quy định về hành lang chữa cháy
- Cung cấp và lắp đặt đèn thoát hiểm, đèn sự cố, sơ đồ thoát hiểm, bình chữa cháy, đầu báo khói, quạt hút khói.
- Tư vấn hệ thống tăng áp, cửa chống cháy, vách chống khói theo tiêu chuẩn châu Âu hoặc TCVN.
3. Hỗ trợ toàn diện
- Cam kết tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật và tiêu chuẩn kỹ thuật.
- Giao hàng và thi công trên toàn quốc.
- Hỗ trợ kiểm định, pháp lý, đào tạo sử dụng và diễn tập nếu khách hàng yêu cầu.
Bạn đang cần thiết kế, thi công hành lang chữa cháy cho tòa nhà, nhà xưởng hoặc chung cư?
Hãy liên hệ ngay VinaSafe để được tư vấn, triển khai đúng chuẩn pháp lý và đảm bảo an toàn cao nhất cho công trình của bạn.
Thông tin liên hệ tư vấn Quy định về hành lang chữa cháy
- Website: https://vinasafe.com.vn
- Fanpage: facebook.com/VinaSafe.Official
- Hotline: 0877.114.114