Tiêu lệnh PCCC là một trong những bảng hiệu bắt buộc tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, văn phòng, chung cư, nhà xưởng… nhằm hướng dẫn người dân và nhân viên xử lý khi có cháy nổ xảy ra. Bảng tiêu lệnh không chỉ giúp nâng cao ý thức phòng cháy mà còn là căn cứ pháp lý để đảm bảo an toàn theo đúng quy định. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ tiêu lệnh phòng cháy chữa cháy là gì, nội dung cần có và nơi bắt buộc phải treo.
I. Tiêu lệnh PCCC là gì?

1. Định nghĩa tiêu lệnh phòng cháy chữa cháy
Tiêu lệnh PCCC là bảng hướng dẫn tóm tắt các bước xử lý khi xảy ra cháy, thường được đặt tại nơi dễ quan sát trong các tòa nhà, văn phòng, xưởng sản xuất… nhằm đảm bảo người dân và nhân viên biết cách xử lý tình huống khẩn cấp. Bảng tiêu lệnh là một phần không thể thiếu trong hệ thống an toàn PCCC cơ bản.
2. Vai trò của bảng tiêu lệnh chữa cháy trong công tác PCCC
Bảng tiêu lệnh giúp người tại chỗ phản ứng kịp thời khi phát hiện cháy, từ đó hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản. Ngoài ra, việc treo bảng đúng vị trí còn giúp cơ quan chức năng đánh giá mức độ tuân thủ quy định PCCC của đơn vị đó trong quá trình kiểm tra định kỳ.
3. Các trường hợp bắt buộc phải treo bảng tiêu lệnh PCCC
Theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP, các cơ sở có nguy cơ cháy nổ như khách sạn, nhà hàng, quán karaoke, chung cư, xưởng sản xuất, trường học, bệnh viện… bắt buộc phải treo bảng tiêu lệnh PCCC. Việc không treo đúng vị trí, không đúng mẫu có thể bị xử phạt hành chính theo quy định.
II. Nội dung của bảng tiêu lệnh PCCC

1. 4 bước chữa cháy cơ bản trong bảng tiêu lệnh
Một bảng tiêu lệnh PCCC đúng chuẩn phải thể hiện đầy đủ 4 bước cơ bản khi phát hiện cháy:
- Báo động cháy cho mọi người xung quanh biết
- Cắt nguồn điện khu vực cháy
- Dùng phương tiện chữa cháy tại chỗ (bình chữa cháy, vòi nước…)
- Gọi điện báo lực lượng Cảnh sát PCCC – số 114
2. Biểu tượng, màu sắc và ngôn ngữ trên bảng tiêu lệnh
Tiêu lệnh PCCC sử dụng màu nền đỏ, chữ trắng hoặc vàng, có biểu tượng minh họa để dễ nhận diện. Các hướng dẫn ghi bằng tiếng Việt rõ ràng, dễ hiểu. Với cơ sở có người nước ngoài, nên kết hợp thêm ngôn ngữ tiếng Anh theo quy định tại QCVN 06:2022/BCA.
3. Mẫu bảng tiêu lệnh chữa cháy được cơ quan chức năng chấp nhận
Mẫu bảng phải tuân thủ đúng nội dung do Cục Cảnh sát PCCC & CNCH ban hành, thường có kích thước tối thiểu 40×60 cm, chất liệu nhôm hoặc mica bền, không phai màu, có khả năng chịu nhiệt. Nhiều bảng tiêu lệnh đạt chuẩn còn tích hợp tính năng phản quang để dễ nhìn trong điều kiện khói, thiếu sáng.
III. Quy định pháp luật về tiêu lệnh chữa cháy

1. Căn cứ pháp lý: Luật PCCC, Nghị định 136/2020/NĐ-CP
Việc trang bị và bố trí tiêu lệnh chữa cháy được quy định rõ trong Luật Phòng cháy và chữa cháy năm 2001 (sửa đổi 2013) và Nghị định số 136/2020/NĐ-CP ngày 24/11/2020 của Chính phủ. Theo đó, các cơ sở, công trình thuộc danh mục có nguy cơ cháy nổ bắt buộc phải niêm yết đầy đủ bảng tiêu lệnh PCCC tại các vị trí dễ quan sát và tiếp cận.
2. Các cơ sở bắt buộc phải có bảng tiêu lệnh PCCC
Các địa điểm sau bắt buộc phải trang bị bảng tiêu lệnh PCCC theo đúng quy định:
- Nhà chung cư, nhà tập thể có chiều cao trên 5 tầng
- Trường học, bệnh viện, khách sạn, trung tâm thương mại
- Nhà máy, xưởng sản xuất, kho hóa chất, trạm xăng
- Văn phòng công ty, cao ốc, trung tâm dữ liệu
Các cơ sở này phải có đầy đủ biển báo an toàn, nội quy, sơ đồ thoát nạn và bảng tiêu lệnh PCCC được bố trí theo đúng tiêu chuẩn QCVN 06:2022/BCA.
3. Hình thức xử phạt nếu không niêm yết tiêu lệnh đúng quy định
Theo Điều 44 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi không trang bị hoặc treo bảng tiêu lệnh không đúng quy định có thể bị xử phạt từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng đối với cá nhân, và 6.000.000 – 10.000.000 đồng đối với tổ chức. Ngoài ra, có thể bị yêu cầu khắc phục ngay để đảm bảo điều kiện an toàn PCCC.
IV. Cách bố trí bảng tiêu lệnh phòng cháy chữa cháy
1. Vị trí treo bảng tiêu lệnh dễ quan sát, tiếp cận nhanh
Bảng tiêu lệnh cần được treo ở vị trí công cộng, gần lối thoát hiểm, cầu thang bộ, cửa ra vào hoặc khu vực đặt bình chữa cháy. Nơi treo phải có ánh sáng tốt, không bị che khuất bởi vật dụng, bảng hiệu hoặc nội thất.
2. Chiều cao và kích thước đúng chuẩn
Chiều cao lý tưởng để treo bảng là từ 1,4 – 1,6 mét tính từ mặt đất đến đáy bảng. Kích thước bảng tiêu chuẩn thường là 40×60 cm hoặc lớn hơn tùy vào khu vực lắp đặt. Chất liệu bảng nên là nhôm hoặc mica có phủ phản quang, chống nước và chịu nhiệt.
3. Kết hợp tiêu lệnh PCCC với nội quy, biển cấm lửa và sơ đồ thoát nạn
Để đảm bảo hiệu quả cảnh báo và hướng dẫn xử lý khi cháy xảy ra, nên bố trí cụm biển báo PCCC bao gồm: tiêu lệnh PCCC, nội quy PCCC, bảng cấm lửa – cấm hút thuốc, sơ đồ thoát nạn và hướng dẫn sử dụng bình chữa cháy. Cụm biển này nên được gắn cố định trên khung thép hoặc treo tại bảng thông báo của cơ sở.
V. Những sai lầm khi sử dụng bảng tiêu lệnh chữa cháy

1. Dán bảng sai vị trí, treo khuất tầm nhìn
Nhiều cơ sở vẫn còn bố trí bảng tiêu lệnh chữa cháy ở những vị trí không phù hợp như sau cánh cửa, góc khuất hành lang, hoặc trong phòng nội bộ không có người qua lại. Điều này khiến người dân, nhân viên không thể tiếp cận thông tin nhanh khi xảy ra cháy, làm giảm hiệu quả hướng dẫn và xử lý khẩn cấp.
2. Dùng bảng tự in không đạt chuẩn kỹ thuật
Một số đơn vị sử dụng bảng in trên giấy, nhựa mỏng hoặc bảng tự thiết kế không đúng mẫu quy định tại Phụ lục IV Nghị định 136/2020/NĐ-CP. Những bảng này dễ phai màu, bong tróc và không có tính phản quang, gây khó đọc trong điều kiện khói hoặc thiếu ánh sáng.
3. Không cập nhật nội dung mới theo yêu cầu pháp luật
Bảng tiêu lệnh cần phản ánh chính xác các bước xử lý cháy theo quy định mới nhất. Việc sử dụng mẫu cũ, thiếu biểu tượng, sai hướng dẫn có thể dẫn đến việc bị xử phạt hành chính lên tới 5.000.000 đồng và buộc tháo gỡ bảng vi phạm.
VI. Mua bảng tiêu lệnh chữa cháy tại VinaSafe – Đúng chuẩn, đúng luật
1. Thiết kế bảng tiêu lệnh đúng theo mẫu chuẩn Bộ Công an
VinaSafe cung cấp bảng tiêu lệnh PCCC theo đúng Phụ lục IV Nghị định 136/2020/NĐ-CP và các mẫu hướng dẫn của Cục Cảnh sát PCCC. Nội dung 4 bước chữa cháy được trình bày rõ ràng, dễ hiểu bằng hình ảnh minh họa kết hợp văn bản.
2. Chất liệu bền – chống nước, chịu nhiệt, phản quang
Sản phẩm bảng tiêu lệnh tại VinaSafe sử dụng chất liệu nhôm phản quang hoặc mica phủ UV có khả năng:
- Chống phai màu dưới tác động của thời tiết
- Không thấm nước, chịu được nhiệt độ lên đến 100°C
- Đảm bảo độ bền tối thiểu 5 năm ngoài trời
3. Giao hàng tận nơi – hỗ trợ tư vấn bố trí và treo đúng quy định
Đội ngũ kỹ thuật VinaSafe hỗ trợ khảo sát vị trí, tư vấn treo bảng tiêu lệnh kết hợp với nội quy và sơ đồ thoát nạn theo đúng hướng dẫn của Bộ Công an. Dịch vụ giao hàng toàn quốc, hướng dẫn lắp đặt và cấp hóa đơn, chứng từ đầy đủ cho cơ quan kiểm tra.
Liên hệ VinaSafe:
- Hotline: 0877.114.114
- Website: https://vinasafe.com.vn
- Fanpage: https://www.facebook.com/VinaSafe.Official