Cách đăng ký phòng cháy chữa cháy chi tiết 2025

Trong bối cảnh các vụ cháy nổ ngày càng gia tăng, việc đăng ký phòng cháy chữa cháy không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là một phần không thể thiếu trong chiến lược an toàn của mọi công trình, cơ sở sản xuất – kinh doanh. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm đăng ký PCCC, ai bắt buộc phải đăng ký và những quy định quan trọng cần nắm để tránh bị xử phạt và đảm bảo an toàn cho người và tài sản.

I. Đăng ký phòng cháy chữa cháy là gì?

1. Khái niệm về đăng ký PCCC

Đăng ký phòng cháy chữa cháy là quá trình pháp lý mà cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện để được cơ quan có thẩm quyền (thường là Phòng Cảnh sát PCCC) cấp văn bản xác nhận đủ điều kiện phòng cháy chữa cháy cho cơ sở, công trình hoặc phương tiện có yêu cầu đặc thù về an toàn cháy nổ.

Việc đăng ký bao gồm:

• Chuẩn bị hồ sơ đăng ký phòng cháy chữa cháy theo mẫu quy định
• Kiểm tra hiện trạng và hệ thống PCCC
• Cấp giấy xác nhận điều kiện hoặc giấy chứng nhận đủ điều kiện về PCCC (tuỳ mức độ rủi ro)

Đây là thủ tục bắt buộc trước khi đưa công trình vào hoạt động, hoặc khi thay đổi công năng, mở rộng quy mô sản xuất – kinh doanh.

2. Vì sao cần đăng ký phòng cháy chữa cháy theo quy định pháp luật

Theo Luật Phòng cháy và chữa cháy sửa đổi năm 2020, mọi công trình có nguy cơ cháy nổ cao đều bắt buộc phải đăng ký PCCC và đảm bảo các điều kiện an toàn. Việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy trình có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng:

• Bị xử phạt hành chính từ 5 – 50 triệu đồng tùy mức độ vi phạm
• Bị đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy phép kinh doanh nếu vi phạm nghiêm trọng
• Không được bồi thường bảo hiểm nếu xảy ra cháy mà không có chứng nhận PCCC
• Đặc biệt, khi xảy ra cháy nổ làm chết người, người đứng đầu có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Do đó, đăng ký phòng cháy chữa cháy không chỉ là thủ tục pháp lý mà còn là cam kết về trách nhiệm với cộng đồng và an toàn của chính bạn.

II. Ai bắt buộc phải thực hiện đăng ký PCCC?

1. Các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp cần đăng ký

Không phải ai cũng phải đăng ký PCCC, nhưng với những cá nhân và tổ chức hoạt động trong các lĩnh vực dưới đây, việc đăng ký là bắt buộc theo quy định pháp luật:

• Chủ đầu tư công trình xây dựng mới (chung cư, nhà xưởng, tòa nhà văn phòng, khách sạn…)
• Chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh có nguy cơ cháy nổ cao như: hóa chất, xăng dầu, gas, nhựa, giấy, may mặc
• Chủ hộ kinh doanh có quy mô vừa trở lên, hoạt động trong không gian khép kín
• Đơn vị vận hành hệ thống điện – thiết bị cơ khí tại nhà máy, khu công nghiệp
• Các tổ chức sự kiện, rạp chiếu phim, trung tâm thương mại, siêu thị

2. Danh sách công trình, cơ sở thuộc diện bắt buộc

Theo Phụ lục II Nghị định 136/2020/NĐ-CP, các công trình, cơ sở sau thuộc diện phải có hồ sơ và giấy chứng nhận PCCC:

1. Nhà cao tầng từ 5 tầng trở lên, diện tích trên 500 m²
2. Kho chứa hàng hóa dễ cháy (vật liệu xây dựng, giấy, gỗ, vải…) từ 50 m² trở lên
3. Cửa hàng xăng dầu, trạm gas, cây khí nén
4. Trường học, bệnh viện, nhà trẻ từ 100 người
5. Khách sạn, nhà nghỉ có từ 5 phòng trở lên
6. Cơ sở sửa chữa, gara ô tô từ 5 xe trở lên
7. Rạp chiếu phim, trung tâm thương mại, nhà thi đấu có sức chứa trên 100 người

Nếu bạn hoặc doanh nghiệp đang vận hành một trong các loại hình trên mà chưa thực hiện đăng ký PCCC, bạn đang đối mặt với rủi ro pháp lý rất lớn.

III. Hồ sơ đăng ký phòng cháy chữa cháy cần những gì?

1. Danh sách tài liệu, giấy tờ cần chuẩn bị

Khi thực hiện đăng ký phòng cháy chữa cháy, cá nhân, tổ chức hoặc doanh nghiệp cần chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ để nộp cho cơ quan Cảnh sát PCCC. Theo quy định tại Thông tư 147/2020/TT-BCA và Nghị định 136/2020/NĐ-CP, hồ sơ bao gồm các tài liệu sau:

1. Đơn đề nghị thẩm duyệt thiết kế về PCCC (đối với công trình mới) hoặc đơn đề nghị kiểm tra nghiệm thu về PCCC (đối với công trình đã thi công xong)
2. Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy phép kinh doanh (bản sao công chứng)
3. Tài liệu thuyết minh thiết kế hệ thống PCCC
4. Bản vẽ thiết kế hệ thống PCCC, bao gồm các hạng mục: báo cháy, chữa cháy, cấp nước chữa cháy, đường ống, bình chữa cháy, lối thoát hiểm
5. Kết quả thử nghiệm thiết bị PCCC (nếu có)
6. Biên bản kiểm tra hệ thống PCCC tại công trình hoặc cơ sở
7. Giấy chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ PCCC cho đội ngũ nhân viên tại cơ sở
8. Bảng kê khai thiết bị PCCC hiện có

Đối với các cơ sở hoạt động trước năm 2021 chưa đăng ký, cần bổ sung thêm biên bản hiện trạng và cam kết khắc phục vi phạm (nếu có).

2. Mẫu đơn, bản vẽ và chứng nhận liên quan

Một số biểu mẫu quan trọng trong hồ sơ đăng ký bao gồm:

• Mẫu PC04 – Đơn đề nghị thẩm duyệt thiết kế PCCC
• Mẫu PC07 – Đơn đề nghị kiểm tra nghiệm thu hệ thống PCCC
• Mẫu PC06 – Danh sách thiết bị PCCC kèm thông số kỹ thuật
• Bản vẽ hệ thống chữa cháy, thường yêu cầu định dạng A3, thể hiện rõ từng tầng, mặt bằng và các điểm thiết bị PCCC
• Giấy chứng nhận huấn luyện PCCC, được cấp sau khi tham gia khóa huấn luyện tối thiểu 16 giờ do lực lượng Cảnh sát PCCC tổ chức

Tùy vào quy mô công trình, cơ quan PCCC có thể yêu cầu bổ sung các tài liệu khác. Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ ngay từ đầu giúp rút ngắn đáng kể thời gian xử lý.

IV. Thủ tục đăng ký phòng cháy chữa cháy theo quy trình mới nhất

1. Các bước đăng ký phòng cháy chữa cháy theo đúng quy định

Theo hướng dẫn mới nhất tại Nghị định 136/2020/NĐ-CP, thủ tục đăng ký phòng cháy chữa cháy bao gồm các bước sau:

1. Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ như đã nêu ở mục III
2. Nộp hồ sơ tại cơ quan Cảnh sát PCCC quản lý địa phương (cấp Quận, Huyện hoặc Tỉnh tùy theo công trình)
3. Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ: Cơ quan chức năng sẽ xem xét hồ sơ trong vòng 5 ngày làm việc
4. Tổ chức kiểm tra thực tế tại công trình: Bao gồm nghiệm thu thiết bị, thử vận hành hệ thống báo cháy – chữa cháy
5. Cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện PCCC nếu đạt yêu cầu hoặc hướng dẫn chỉnh sửa, bổ sung nếu chưa đạt
6. Lưu hồ sơ và cập nhật thông tin vào hệ thống quản lý PCCC

Thời gian xử lý hồ sơ dao động từ 07 – 15 ngày làm việc, tùy mức độ phức tạp và quy mô công trình. Trường hợp cần điều chỉnh, đơn vị sẽ được yêu cầu hoàn thiện hồ sơ trong vòng 10 ngày kể từ ngày nhận thông báo.

2. Cơ quan tiếp nhận hồ sơ và thời gian xử lý

Tùy theo cấp độ công trình, hồ sơ đăng ký PCCC sẽ được tiếp nhận tại:

• Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH cấp Quận/Huyện: đối với công trình quy mô nhỏ, nhà ở kết hợp kinh doanh
• Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH tỉnh/thành phố: đối với công trình lớn, nhà cao tầng, khu công nghiệp
• Cục Cảnh sát PCCC và CNCH – Bộ Công an: đối với các công trình trọng điểm quốc gia, có yếu tố đặc biệt nguy hiểm

Thời gian xử lý hồ sơ trung bình:

• 5 – 7 ngày làm việc đối với thẩm duyệt thiết kế hệ thống PCCC
• 10 – 15 ngày làm việc đối với nghiệm thu hệ thống PCCC
• Tối đa 20 ngày nếu hồ sơ cần điều chỉnh, bổ sung nhiều lần

Việc chủ động chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng và thực hiện đúng trình tự giúp tiết kiệm thời gian, tránh phát sinh chi phí xử lý chậm hoặc bị đình chỉ hoạt động.

VI. Một số câu hỏi thường gặp về thủ tục đăng ký PCCC

Đăng ký PCCC mất bao lâu?

Thời gian xử lý hồ sơ PCCC dao động từ 7 đến 15 ngày làm việc, tùy loại công trình và mức độ hoàn thiện hồ sơ. Trường hợp phải kiểm tra nghiệm thu hoặc yêu cầu chỉnh sửa, thời gian có thể kéo dài đến 20 ngày. Riêng hồ sơ điện tử đúng chuẩn có thể rút ngắn còn 5 ngày làm việc.

Không đăng ký có bị phạt không?

Có. Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi không đăng ký, không thẩm duyệt thiết kế hệ thống PCCC sẽ bị xử phạt hành chính từ 5 đến 50 triệu đồng, thậm chí bị đình chỉ hoạt động. Nếu gây ra cháy nổ làm thiệt hại về người và tài sản, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Ví dụ: Vụ cháy tại một quán karaoke ở Bình Dương năm 2023 khiến 6 người tử vong, chủ cơ sở bị khởi tố do thiếu giấy phép PCCC và không đảm bảo lối thoát hiểm.

Có cần thuê đơn vị tư vấn hay không?

Nếu bạn không am hiểu kỹ thuật hoặc không có bộ phận chuyên trách, nên thuê đơn vị tư vấn chuyên nghiệp về PCCC. Các đơn vị này sẽ:

• Khảo sát hiện trạng
• Thiết kế hệ thống PCCC theo đúng quy chuẩn
• Lập hồ sơ đăng ký và hỗ trợ nộp hồ sơ
• Hướng dẫn kiểm tra nghiệm thu

Chi phí thuê tư vấn dao động từ 10–25 triệu đồng tùy loại hình công trình. Đây là khoản đầu tư hợp lý để tránh rủi ro sai sót và phạt hành chính.

VinaSafe là đơn vị chuyên cung cấp và thi công hệ thống phòng cháy chữa cháy đạt chuẩn quốc tế cho hộ gia đình, nhà xưởng, tòa nhà văn phòng, trường học và cơ sở sản xuất. Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết bị an toàn, VinaSafe cung cấp trọn gói:

Tất cả thiết bị PCCC của VinaSafe đều có chứng nhận kiểm định chất lượng, đạt chuẩn TCVN, UL, FM. Đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo bài bản, từng tham gia nhiều công trình trọng điểm, đảm bảo:

• Địa chỉ: 144 Nguyễn Văn Tạo, xã Long Thới, Huyện Nhà Bè, TP.HCM
• Hotline: 0877.114.114
• Fanpage: facebook.com/VinaSafe.Official